Với sự phát triển mạnh mẽ của Thương mại điện tử (TMĐT), chất lượng dịch vụ chuyển phát cho TMĐT hay dịch vụ hoàn tất đơn hàng được coi là một trong những yếu tố then chốt có tác động rất lớn đến sự phát triển của lĩnh vực này tại Việt Nam.
Sáng ngày 10 tháng 11 năm 2015, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (TMĐT và CNTT) đã tổ chức hội thảo 'Từ dịch vụ Chuyển phát tới Hoàn tất đơn hàng' nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp tham gia tích cực và hiệu quả Ngày mua sắm trực tuyến 2015 cũng như cho giai đoạn tiếp theo.
Trong những năm gần đây, dịch vụ chuyển phát ở nước ta đã tăng trưởng mạnh mẽ, tuy nhiên, sự phát triển này chưa theo kịp bước phát triển mau lẹ của lĩnh vực bán lẻ trực tuyến. Theo khảo sát của Cục TMĐT và CNTT (Bộ Công Thương), năm 2014 chất lượng còn thấp của dịch vụ chuyển phát là trở ngại lớn thứ 2 đối với TMĐT. Bên cạnh đó, Báo cáo của Ban tổ chức Ngày mua sắm trực tuyến 2014 cũng cho thấy có tới 50% tham gia chương trình này đánh giá dịch vụ chuyển phát chưa tốt và 9% đánh giá kém.
Ông Nguyễn Thanh Hưng, Tổng Thư ký Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Thanh Hưng, Tổng thư ký Vecom cho biết: 'Doanh nghiệp hoàn tất đơn hàng kết nối trực tuyến với người bán để cung cấp dịch vụ nhận hàng, lưu kho, đóng gói, chuyển hàng và các dịch vụ liên quan khác để hoàn thành hợp đồng trực tuyến với khách hàng cuối cùng. Việc thuê ngoài các dịch vụ hoàn tất đơn hàng mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp TMĐT. Trong đó, người bán chỉ cần tập trung nguồn lực vào việc bán hàng, nâng cao chất lượng web, app, tiếp thị sản phẩm... để tăng doanh thu. Người bán hàng không cần phải đầu tư chi phí vào hệ thống kho và có thể giảm chi phí vận chuyển, giảm chi phí vật tư, bao bì...'
Tuy nhiên, cũng theo ông Hưng, việc thuê ngoài các dịch vụ hoàn tất đơn hàng sẽ mang đến một số rủi ro như doanh nghiệp TMĐT sẽ không tiếp cận trực tiếp tới khách hàng cuối cùng vì thế dễ bị đánh mất uy tín do lỗi của đơn vị hoàn tất đơn hàng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp sẽ gặp một số rủi ro liên quan tới tranh chấp giữa người bán với đơn vị hoàn tất đơn hàng trong các trường hợp hàng giao nhận bị hư hỏng, mất mát, hàng giả... Mặc dù có một số rủi ro, nhưng ông Hưng cho rằng những lợi ích mà việc thuê ngoài dịch vụ hoàn tất đơn hàng mang lại lớn hơn nhiều so với những rủi ro có thể xảy ra.
Ông Lê Đức Anh, Trưởng phòng Phát triển dịch vụ trực tuyến, Cục TMĐT và CNTT cho rằng TMĐT không những là yêu cầu mà còn là công cụ tạo thuận lợi cho quá trình chuyển phát hàng hóa và bưu kiện nói riêng cũng như hoạt động logistics nói chung. Thời gian qua dịch vụ chuyển phát đã phát triển mạnh mẽ và bao phủ rộng khắp các tuyến xã trên cả nước. Với 35 - 40% dân số sử dụng Internet hàng ngày, mua sắm trực tuyến đang dần trở thành xu hướng tất yếu, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp TMĐT và nhà chuyển phát phát triển mạnh mẽ. Tuy vậy, sự phát triển của dịch vụ chuyển phát vẫn chưa theo kịp sự mau lẹ của lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, tạo ra trở ngại lớn cho TMĐT.
Ông Lê Đức Anh, Trưởng phòng Phát triển dịch vụ trực tuyến, Cục TMĐT và CNTT
Để có thể đồng hành và theo kịp sự phát triển của TMĐT, nhiều chuyên gia TMĐT cho rằng các doanh nghiệp chuyển phát cần có bước phát triển mạnh mẽ hơn về quy mô cũng như chuyên nghiệp hơn. Theo bà Hà Thị Hòa, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần chuyển phát nhanh Bưu điện, mỗi năm công ty này đã chi ra khoảng từ 3 - 5% doanh thu để đầu tư vào công nghệ, nhằm giảm thiểu tối đa thời gian và chi phí vận chuyển đơn hàng. Hiện công ty này cũng đang đầu tư thử nghiệm hàng loạt máy quét mã vạch không dây (PDA) cho nhân viên và thiết bị quản lý phương tiện vận tải GPS để kiểm soát chất lượng vận chuyển, giúp tiết kiệm khoảng 10% chi phí xăng dầu.
Hiện nay, xu hướng của lĩnh vực bán lẻ trực tuyến đang hướng tới sự chuyên môn hóa cao. Người bán hàng cần tập trung nguồn lực vào các hoạt động dẫn dắt người mua tới giao kết hợp đồng trực tuyến. Các dịch vụ liên quan như lưu kho, đóng gói, chuyển phát, thanh toán, nhận hàng trả lại... đều có thể thuê ngoài. Các dịch vụ này cơ bản gắn với việc hoàn tất hợp đồng trực tuyến và gọi là dịch vụ hoàn tất đơn hàng.
Mối quan hệ chặt chẽ giữa các nhà bán lẻ trực tuyến với các nhà cung cấp dịch vụ hoàn tất đơn hàng sẽ có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của TMĐT trên thế giới cũng như ở Việt Nam trong những năm tới. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ và hội nhập về chiều sâu, chiều rộng của TMĐT Việt Nam kéo theo đó rất nhiều các dịch vụ như chuyển phát, thanh toán, bảo mật... chất lượng dịch vụ chuyển phát cho TMĐT hay dịch vụ hoàn tất đơn hàng luôn được coi là một trong những yếu tố then chốt có tác động rất lớn đến sự phát triển TMĐT Việt Nam.
Dịch vụ hoàn tất đơn hàng được hiểu là một chuỗi các dịch vụ sau khi hợp đồng đã được giao kết trực tuyến, bao gồm từ khâu lưu kho, đóng gói, vận chuyển, thanh toán đến đổi trả hàng, chăm sóc sau bán hàng... Nhận định tầm quan trọng của dịch vụ chuyển phát cho TMĐT và tiến tới là dịch vụ hoàn tất đơn hàng, trong năm tới Vecom cho biết sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các hội thảo để cùng nhau thảo luận, phân tích, cũng như xây dựng các phương án, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ chuyển phát tiến tới dịch vụ hoàn tất đơn hàng ngày càng hoàn thiện hơn.
Theo VECITA
